Phần 4: Bát Quái và Kinh Lạc [VI]

 CALee Acupuncture  

🧭 Phần 4: Bát Quái và Kinh Lạc — Bản đồ vũ trụ khắc họa trong cơ thể con người

Như đã đề cập trong phần giới thiệu, phần thứ tư này sẽ bàn về cách các quái trong Kinh Dịch (八卦, Bát Quái) liên kết với tạng phủ, kinh lạc và chẩn đoán thể chất trong Y học phương Đông. Đây là bản đồ vũ trụ phản ánh trong cấu trúc con người và cách tư duy lâm sàng.

1. Bát quái và sự tương ứng với tạng phủ

Tám quái (☰☷☳☴☵☲☶☱) tượng trưng cho: Trời, Đất, Sấm, Gió, Nước, Lửa, Núi và Hồ. Mỗi quái tương ứng với một cơ quan nội tạng:

• ☰ Càn (Trời): Phổi – chính trực, hạ giáng
  
  

• ☷ Khôn (Đất): Tỳ – nuôi dưỡng, tiếp nhận
  
  

• ☳ Chấn (Sấm): Can – năng động, phát triển
  
  

• ☴ Tốn (Gió): Đởm – linh hoạt, quyết đoán
  
  

• ☵ Khảm (Nước): Thận – tích trữ, làm mát
  
  

• ☲ Ly (Lửa): Tâm – biểu hiện, nhiệt huyết
  
  

• ☶ Cấn (Núi): Vị – tĩnh lặng, tiêu hóa
  
  

• ☱ Đoài (Hồ): Đại trường – giao tiếp, vui vẻ
  
  

2. Kinh lạc và cấu trúc của bát quái

Kinh lạc không chỉ là kênh năng lượng; nó còn là mạng lưới vũ trụ nối con người với thiên địa. 12 kinh chính tương ứng với phương vị của Bát Quái và phản ánh sự tuần hoàn của khí trời và khí đất trong cơ thể.

3. Phân loại thể chất và chẩn đoán theo bát quái

Bát quái còn được dùng để phân loại thể chất, tính cách, cảm xúc.

Quái	Tạng phủ	Tính cách	Xu hướng bệnh lý
☰ Càn	Phổi	Nguyên tắc, cứng rắn	Hư khí, khô phổi
☷ Khôn	Tỳ	Hiền lành, chấp nhận	Yếu tiêu hóa, thấp
☳ Chấn	Can	Năng động, nóng nảy	Can uất, tức giận
☴ Tốn	Đởm	Mềm dẻo, do dự	Thấp đờm, khó quyết
☵ Khảm	Thận	Nội tâm, thận trọng	Hư hàn, mệt mỏi
☲ Ly	Tâm	Nhiệt tình, cởi mở	Mất ngủ, nhiệt tâm
☶ Cấn	Vị	Ổn định, chậm rãi	Đầy bụng, trì trệ
☱ Đoài	Đại trường	Vui vẻ, hướng ngoại	Da khô, đại tiện bất thường

Kết luận

Bát Quái là mô hình vũ trụ phản ánh trong cơ thể người qua tạng phủ, kinh lạc và tâm tính. Đây là nền tảng giúp chẩn đoán sâu sắc và điều trị theo hướng hài hòa vũ trụ.

📖Liên kết đến phần tiếp theo

👉 CALee Acupuncture on Google